رمز گشایی زبان سلولی
27 ژانویه 2016- آخرین تحقیقات نشان داده است که شباهت شگفت انگیزی بین مکانیسم های مولکولی در سلولهای بنیادی عصبی و سلولهای جزایر پانکراس وجود دارد، این شباهت می تواند به ابداع درمان جدیدی برای دیابت نوع 2 منجر شود.
این تحقیق توسط پرفسور Theotokis، دکتر Masjkurو دکتر Poserدر بیمارستان دانشگاه Carus Universityدر درسدن انجام گردید. آنها نشان دادند که سلولهای جزایر پانکراس و سلولهای بنیادی عصبی سیگنالها را درمحیط خود به شیوه ای مشابه تفسیر می کنند. این موضوع احتمال دستکاری سلولها را به طریقی که به ترمیم بافت آسیب دیده و تحریک بازسازی منجر گردد، افزایش داده است. بدین ترتیب با روش جدید می توان بیماریهای متابولیک و دیابت را درمان کرد. نتایج این پروژه اخیراً درمجله ی Diabetesمنتشر شد.
سلولهای بنیادی عصبی تواناییهای فوق العاده دارند: آنها می توانند تکثیر شوند و به نوعی خواب زمستانی(آرامش ) فرو روند یا به سلولهای مختلفی با عملکردهای بسیار متنوعی تمایز یابند. اما چگونه این سلولهای بنیادی عصبی به این میزان انعطاف پذیر هستند؟
تمام سلولها دارای مسیرهای پیام رسانی هستند که از آن برای ادراک فوری محیط پیرامون خود و واکنش به آن استفاده می کنند. آنچه مسلم است این است که هر سلول سیگنال ها و پیام هایی را که دریافت می کند، به طور متفاوتی تعبیر می نماید درست مانند افرادیکه با یک زبان صحبت می کنند اما برخی از کلمات را به نحوه ی متفاوتی در مکالمات مختلف تعبیر می کنند.
دانشمندان می خواستند از نحوه ی تعبیر سلولهای بنیادی از سیگنالهای مختلفی که از محیط دریافت می کنند آگاه شوند- به عبارت دیگر آنچه را بطور خاص تعبیر می کنند، رمز گشایی کنند. آنها می خواهند بدانند آیا می توان از این تکلم خاص برای بازسازی بافت های آسیب دیده استفاده کرد؟
محققان هم اکنون توانسته اند این گویش مولکولی را رمزگشایی کنند و آنرا محور STAT3-Ser/Hes3 signalingنام نهاده اند. موضوع بسیار جالب توجه این است که این محور پیام رسانی نه تنها توسط سلولهای بنیادی بلکه توسط سایر سلولهایی که قادر به تکثیر و تمایز به سایر سلولها هستند، نیز استفاده می شود: از جمله سلولهای جزایر پانکراس، که انواع گوناگونی از هورمونهای درون ریز از جمله انسولین را تولید می کنند. پانکراس یک ارگان بسیار انعطاف پذیر است و می تواند در طی هموستازی(تعادل) و بازسازی دچار تغییرات پیچیده ای شود. این دیدگاه که سلولهای جزایرمانند سلولهای بنیادی دارای مسیر پیام رسانی مشابهی هستند که می تواند به بازسازی منجر شود راه را برای ابداع روشهای جدید درمان دیابت گشوده است، زیرا حفظ و بازسازی سلولهای جزایر در تحقیقات دیابت مهم است.
بنابراین تحقیقات سلولهای بنیادی درک ما را در مورد مسیرهای پیام رسانی لازم برای بازسازی افزایش داده است. مسیرهای پیام رسانی در سلولهای بنیادی عصبی می تواند به عنوان نقشه ی ساخت یا بلوپرینت در شناسایی مکانیزم های مولکولی جدید در بیولوژی پانکراس به خدمت گرفته شود.
منبع: